Trong quá trình chăm sóc gà, nếu không đảm bảo vệ sinh khi cung cấp thức ăn và quản lý chuồng trại, đàn gà có thể dễ mắc bệnh và nhiễm ký sinh trùng. Trong số các bệnh này, giun và sán là hai căn bệnh phổ biến mà thường được ít quan tâm bởi nông dân. Mặc dù không gây nguy hiểm cao nhưng có thể gây thiệt hại về mặt kinh tế, bài viết sau sẽ hướng dẫn cách phòng tránh và điều trị giun, sán và thời điểm thích hợp để tẩy giun cho gà một cách hiệu quả cho đàn gà của bà con.
CÁCH NHẬN BIẾT GÀ BỊ NHIỄM GIUN SÁN
Bệnh giun sán trên gà là một bệnh phổ biến, đặc biệt là ở những con gà được chăn nuôi tự nhiên trên vườn hoặc đồi. Khi gà ăn thức ăn không đảm bảo vệ sinh, có thể chứa ấu trùng giun sán. Ngoài ra, dụng cụ cho ăn và nước uống của gà cũng có thể bị nhiễm giun sán. Những giun sán này xâm nhập vào cơ thể gà qua đường tiêu hóa và phát triển trong ruột.
Khi phát triển, giun sán sẽ hấp thụ lượng thức ăn mà gà tiêu thụ, dẫn đến tình trạng gà chậm lớn và yếu đuối. Thông thường, khi bị nhiễm bệnh, gà không thể hiện triệu chứng rõ ràng, chỉ thấy chúng ăn uống bình thường nhưng lại chậm phát triển. Bạn có thể nhận biết bệnh khi thấy gà bị sưng mắt, mắt có bọt, hoặc thấy sán xuất hiện trong mắt. Hoặc thông qua việc mổ khám đường ruột để xác định sự hiện diện của giun, sán.
CÁC LOẠI GIUN SÁN THƯỜNG GẶP Ở GÀ VÀ CÁCH PHÒNG TRỊ
1. Bệnh giun đũa gà
Nguyên nhân chín của bệnh giun đũa ở gà là do sự gây ra của vi khuẩn Ascaridia galli.. Bệnh này phổ biến ở tất cả các độ tuổi của gà, tỷ lệ nhiễm giun đũa ở gà dao động từ 18-37%. Gà nuôi chăn thả hoặc nuôi trên nền trấu thường dễ bị nhiễm giun đũa gà.
Giun đũa gà có màu vàng, giun đực dài từ 3-10 cm, giun cái dài từ 7-12 cm; trứng giun có khả năng sống lâu trong môi trường. Thời gian từ khi gà ăn trứng đến khi giun trưởng thành trong ruột non khoảng 35-58 ngày. Có thể tìm thấy giun ký sinh trong ruột non của gà, và đôi khi chúng cũng ký sinh ở ống dẫn mật.
Các triệu chứng của bệnh giun đũa gà bao gồm:
- – Gà gầy
- – Lông xù
- – Tiêu chảy phân loãng, phân lẫn máu.
- – Thiếu máu và trong trường hợp nặng có thể gây tử vong do tắc ruột hoặc tắc ống mật.
Cách để chẩn đoán bệnh, cần kiểm tra phân của gà.
Để phòng tránh bệnh, cần thực hiện các biện pháp sau: nuôi gà trên sàn, thay đổi chất độn chuồng thường xuyên, vệ sinh máng ăn và uống định kỳ, cách ly gà con với gà lớn, định kỳ tẩy giun cho gà để giảm ô nhiễm trứng giun trong môi trường. Gà con cần được tẩy giun đũa từ 4-6 tuần tuổi, sau đó tẩy giun mỗi tháng 1 lần. Các con gà trưởng thành trên 3 tháng tuổi cần được tiêm thuốc tẩy giun mỗi 3 tháng 1 lần.
2. Bệnh giun kim gà
Các loài giun kim thường sống ký sinh trong ruột già của gà, chúng thuộc họ Hetarakididae, bao gồm các loài như: Haterakis gallinarum, H.Berampria, H.Brevispiculum, H.Putaustralis.
Giun kim là loại ký sinh trùng phát triển trực tiếp, lây nhiễm chủ yếu thông qua đường miệng: trứng giun kim được tiết ra qua phân, một phần được gà khác ăn uống và nhiễm trùng, một phần khác được giun đất bảo tồn và gà sau đó ăn giun đất và tái nhiễm. Đây là nguyên nhân chính dẫn đến sự lan truyền dai dẳng của bệnh giun kim và bệnh đầu đen trong chuồng nuôi, đặc biệt là trong mô hình chăn nuôi thả vườn.
Triệu chứng:
- – Gà tăng cân chậm
- – Xù lông
- – Giảm sức ăn
- – Lông, mỏ, da chân mất sáng bóng.
- – Phân của gà có thể chứa máu, dễ nhầm lẫn với bệnh đầu đen hoặc cầu trùng thể mãn.
- – Số lượng trứng giun giảm ở gà đẻ.
- – Gà sẽ trở nên gầy rộc và cuối cùng chết do tắc ruột hoặc các bệnh phụ khác.
Điều trị: Bệnh có thể được điều trị hiệu quả bằng sản phẩm FENSOL-SAFETY.
Phòng bệnh:
- – Duy trì vệ sinh tốt, sạch sẽ cho máng ăn và máng uống. Thường xuyên làm sạch chuồng và tập trung xử lý phân.
- – Kiểm tra định kỳ và sử dụng thuốc tẩy giun cho gà. Các khu vực có nhiều giun kim nên tẩy giun mỗi 2-3 tháng một lần.Triệu chứng: Khi gà bị nhiễm sán dây, có thể nhận biết qua các dấu hiệu như tăng trưởng chậm, giảm sự thèm ăn, lông xù, còi cọc, tiêu chảy, thiếu máu, da và niêm mạc xanh xao hoặc nhợt nhạt. Ở gà đẻ, lông trở nên xơ xác và sản xuất trứng giảm.
Gà nhiễm nhẹ thường không có triệu chứng rõ ràng. Trong trường hợp nặng, gà có thể ăn ít, gầy rụ, lông xù, uể oải, mệt mỏi, thiếu máu, niêm mạc nhợt nhạt, tăng trưởng chậm, phân lỏng chứa đốt sán, đôi khi có máu. Nếu nhiễm sán nặng, ruột bị tắc, thủng, gây viêm xoang bụng, gà có thể bị nhiễm chất độc từ sán.
3. Bệnh sán dây ở gà
Bệnh sán dây là một vấn đề phổ biến ở gà trên khắp Việt Nam, đặc biệt là gà ở vùng núi có tỉ lệ nhiễm cao hơn so với gà ở vùng trung du và đồng bằng. Các loại sán phổ biến gây hại cho đàn gà là Raillietina tetragona, R. echinobothrida và R. cesticillus. Sán dây ký sinh chủ yếu ở ruột non và ruột già của gà, đặc biệt là ở hồi tràng và đoạn đầu manh tràng.
Sán dây có chiều dài từ 0,3mm đến 25cm, chúng ký sinh bám vào thành ruột để hút chất dinh dưỡng. Trong quá trình ký sinh, chúng gây tổn thương niêm mạc ruột bằng cách cắm sâu vào niêm mạc.
Triệu chứng:
Khi gà nhiễm sán dây bao gồm sự phát triển chậm, giảm cảm giác đói, lông xù, còi cọc, tiêu chảy, thiếu máu, da và niêm mạc mất sắc sảo. Gà nhiễm nhẹ ít triệu chứng hơn so với gà nhiễm nặng, trong trường hợp nặng, gà có thể gầy rụ, mệt mỏi, thiếu máu, đi phân lỏng có lẫn đốt sán và thậm chí có thể gây viêm xoang bụng.
Cách điều trị:
Để điều trị bệnh sán dây, có thể sử dụng thuốc đặc hiệu như Arecolin hoặc Bromosalaxilamit để diệt sán. Đồng thời, cần tuân thủ hướng dẫn sử dụng thuốc của nhà sản xuất để đảm bảo liều lượng chính xác.
Phòng bệnh:
Để phòng tránh bệnh, cần dọn sạch phân chuồng hàng ngày, sử dụng sức nóng để diệt trứng sán. Theo dõi sức khỏe của gà và tẩy sán kịp thời khi có triệu chứng nghi ngờ. Ngoài ra, cần xử lý và tiêu diệt các ký chủ trung gian như ruồi, kiến, ốc sên để ngăn chặn sự lây lan của bệnh. Đồng thời, cần sắp xếp chuồng nuôi và sân nuôi sao
4. Bệnh sán lá ruột ở gà
Các bệnh do sán thuộc họ Echinostomatidae gây ra, trong đó loài phổ biến và gây bệnh cho gà là Echinostoma revolutum.
Sán này ký sinh trên màng nhầy và ruột của gà. Các loài ốc nước ngọt là ký chủ trung gian, và một số loài ốc khác cũng có thể là ký chủ bổ sung, cùng với nòng nọc và ếch nhái. Mọi lứa tuổi của gà đều có thể bị nhiễm sán, nhưng tỉ lệ nhiễm cao hơn ở gà lớn.
Triệu chứng: Biểu hiện của bệnh phụ thuộc vào mức độ nhiễm sán, tuổi tác, tình trạng sức khỏe và điều kiện chăm sóc, dinh dưỡng. Gà nhiễm sán nặng thường biểu hiện bằng sự yếu đuối, tiêu chảy, suy kiệt nhanh chóng, ngừng phát triển và cuối cùng là tử vong do suy kiệt. Sự kích thích từ giác bám của sán và gai cuticum trên cơ thể sán gây viêm ruột, chảy máu và viêm ruột.
Điều trị: Có thể sử dụng các loại thuốc sau:
- – Fenbendazole: Liều 0,002g/kg trọng lượng cơ thể, trộn vào thức ăn cho gà ăn.
- – Niclosamide: Liều 60mg/gà, cho uống.
- – Praziquantel: Liều 20-25mg/kg trọng lượng cơ thể, cho uống trong vài ngày.
- – Flubendazole: Liều 10-50mg/kg trọng lượng cơ thể, cho uống trong 5 ngày.
Phòng bệnh:
- – Thực hiện tẩy sán định kỳ cho gà.
- – Diệt trứng sán bằng cách ủ phân theo phương pháp sinh học.
- – Tiêu diệt ký chủ trung gian và ký chủ bổ sung trong khu vực nuôi gà.
- – Tách riêng gà nhỏ và gà lớn, tránh tiếp xúc với nơi ao tù nước đọng.
Phương pháp điều trị:
- – Sử dụng Praziquantel với liều lượng 5-10 mg/kg cơ thể hòa vào nước uống.
- – Menbendazole: 10 -50 mg/kg cơ thể hòa vào nước uống.
Biện pháp phòng tránh: Tránh chăn thả gà gần ao, đầm, hồ. Thực hiện tẩy giun sán cho gà định kỳ.
THỜI ĐIỂM THÍCH HỢP ĐỂ TẨY GIUN CHO GÀ
Để phòng tránh bệnh giun sán cho gà thả vườn và gà thả đồi. Bởi vì tỷ lệ nhiễm giun sán trên đàn gà chăn nuôi theo cách nuôi này là rất cao, do gà thường tiếp xúc với mầm bệnh (trứng giun, trứng sán được lưu giữ trong môi trường vườn khi thả gà). Mặc dù giun sán ít khi gây tử vong cho gà, nhưng chúng có thể làm giảm năng suất, tăng chi phí thức ăn, gây rối loạn tiêu hóa và tạo điều kiện cho sự sinh sôi và phát triển của các mầm bệnh khác. Đối với đàn gà đẻ, việc tẩy giun cần được thực hiện định kỳ, có thể bắt đầu vào thời điểm trước khi gà lên đẻ 2 tháng, sau đó thực hiện mỗi 3 tháng một lần.
Đối với đàn gà thịt, việc tẩy giun cần được thực hiện khi gà đạt khoảng 02 tháng tuổi (tuỳ theo điều kiện dịch tễ từng vùng để lập lịch tẩy giun phù hợp). Cần chú ý chỉ sử dụng thuốc tẩy giun an toàn, không gây hại cho gà và không ảnh hưởng đến năng suất sản xuất thịt, trứng. Một biện pháp hữu ích để giảm tỷ lệ mắc bệnh giun sán cho gà thả vườn là thiết kế độ dốc, tạo rãnh thoát nước và rải nhiều sỏi đá trên mặt sân chăn thả.
Kết luận
Trong quá trình chăm sóc gà đẻ, việc phòng tránh và điều trị các loại bệnh phổ biến là rất quan trọng để đảm bảo sức khỏe và năng suất của đàn gà. Việc duy trì vệ sinh chuồng trại, cung cấp dinh dưỡng cân đối, kiểm tra sức khỏe định kỳ và sử dụng các biện pháp phòng tránh hiệu quả sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh trên.
Ngoài ra, việc nắm rõ triệu chứng, phương pháp điều trị và phòng tránh cho từng loại bệnh cũng là yếu tố quan trọng để giữ cho đàn gà luôn khỏe mạnh và sản xuất tốt. Đặc biệt, việc sử dụng các sản phẩm hóa học hoặc thuốc đặc trị cần tuân thủ đúng hướng dẫn của nhà sản xuất để đảm bảo an toàn cho đàn gà.
Trên đây là bài viết nói về Các Loại Giun Sán Thường Gặp Ở Gà Và Cách Để Phòng Trị. Chúng tôi rất quan tâm đến trải nghiệm của bạn và rất muốn nghe thêm về suy nghĩ và kinh nghiệm của bạn. Bạn hãy đăng chúng trong phần bình luận dưới đây hoặc tham gia thảo luận tại Fanpage của Máy Ấp Trứng Tuyên Quang.
